Anasayfa
Arama
Latest images
Kayıt Ol
Giriş yap
Türk
Milleti olarak tüm siber alemde olduğu gibi sitemizde de zaman zaman
Türkçe sorunu yaşıyoruz. Müdahale edilmediği sürece de düzelmeyeceğini
düşündüğümüz için bu duruma müdahale etmeyi uygun gördük. Bu konu
içerisinde sizlere Türkçe'nin nasıl bir dil olduğunu, özelliklerini,
yanlış kullanılması sonucu oluşacak olumsuzlukları ve farkında olarak
veya farkında olmadan yaptığınız yanlışlıkları nasıl
düzeltebileceğinizi göstereceğiz. Bunlara ek olarak da forumumuzda
uymanız gereken bazı özel kuralları tanıtacağız ve bunları üyelik
sözleşmesine de ekleyeceğimiz için bu kuralları uygulamakla mükellef
olacaksınız. Lütfen bu konu içerisindeki tüm yazılanları dikkatle
okuyunuz.
Öncelikle dilin ne olduğunu ve dilimizin özelliklerini öğrenelim.
Dil Nedir ?
İnsanların
aralarında anlaşmaya, kendilerini ifade etmelerine araç olan dil, bir
dilbilgisi sistemi içinde örgütlenmiş, düşünce ve duyguları bildirmeye
yarayan ses, işaret ya da hareketlerin bütünüdür.
İnsan
anlatım ve bildirişim için ya hareket eder (jest), ya da ses çıkarır
(konuşma) ya da belirli işaretler çizer (yazı). Konuşma dili, yazı
dili, hareket dili, (insan dili)nin üç ayrı görüntüsüdür.
Konuşma Dili ve Yazma Dili
Dil
hem yazılı hem sözlü olabilir. Konuşma dili yazının icadından binlerce
yıl öncesinden beri gelişmiştir. Elbette, yazı dili ile konuşma dili
arasında önemli farklar vardır, temel öğeleri farklıdır. Biri
kelimelerden, diğeri seslerden oluşur. Yazı dilinin biçimi gelenekler
ve gramerciler tarafından konuşma diline oranla çok daha dikkatli bir
şekilde düzenlenmiştir. Konuşurken ve yazarken kullanılan kelime
dağarcığı genellikle daha geniştir. Bundan başka, konuşma ve yazı
dillerinin gramerleri farklıdır.
Türkçenin Genel Özellikleri
*
Türkçe, diğer Türk dilleriyle birlikte Altay dil ailesinin bir kolunu
oluşturur. Bu ailenin diğer üyeleri Moğolca, Mançu-Tunguzca ve
Korecedir. Japoncanın Altay dil ailesinin bir üyesi olup olmadığı
konusu tartışılmaktadır.
* Türkçe, diğer Altay dilleri gibi eklemeli, yani sözcüklerin eklerle yapıldığı ve çekildiği, sondan eklemeli bir dildir.
* Türkçe sözcüklerde, Arapça, Almanca vb. dillerde görülen erillik, dişillik (yani cinsiyet ayrımı) özelliği yoktur.
* Türkçede sayı sıfatlarından sonra gelen adlar çoğul eki almazlar. Yani üç ağaçlar değil üç ağaç.
*
Önlük-artlık (kalınlık-incelik) ve düzlük-yuvarlaklık uyumları vardır.
İlk uyuma göre bir sözcükteki ünlüler ya hep art veya ön, ikinci uyuma
göre de ya hep düz veya yuvarlak olurlar.
* f, j ve h ünsüzleri
Türkçe kökenli sözcüklerde bulunmazlar. (Bir kaç Türkçe sözcükte başka
seslerden değişmiş olarak f görülebilir: öfke < öpke, ufak < ubak
vb.)
* Türkçe sözcüklerde söz başında bulunabilen ünsüz sayısı sınırlıdır: b, ç, d, g, k, s, t, v, y.
* c ünsüzü, söz başında başka ünsüzlerden değişmiş olarak bir kaç sözcükte bulunur: cibinlik < çıpın vb.
* n ünsüzü Türkçe kökenli sözcükler içinde yalnız ne ve türevlerinde bulunur: ne, neden, niçin, nasıl vb.
* p ünsüzü de söz başında, bir kaç Türkçe sözcükte b'den değişmiş olarak bulunur: piş- < biş-, parmak < barmak vb.
Teknoloji ve Dil
Teknoloji
artık neredeyse hayatımızın bir parçası oldu. Cep telefonları ,
internet üzerinden yazışmalar , elektronik posta ve bunlar gibi bir çok
şey hayatımızı son derece kolaylaştırıyor. Fakat hayatımızı
kolaylaştırdığı gibi dilimizden de bir çok şeyi alıp götürüyor.
Cep Telefonu Mesajları ve İnternet Yazışmaları
Günümüzde
insanların büyük bir kısımı ve özellikle gençler iletişimlerini cep
telefonları ve bilgisayarlar ile birbirlerine gönderdikleri mesajlar
ile sağlıyorlar. Çünkü bu güzel icat insanların iletişimini son derece
kolaylaştırıyor. Fakat nedense insanlar bu güzel icadın yanlış
kullanıldığında dillerinden bir çok şeyi alıp götürdüğünün farkında
değil.
1. Sesli Harf Kullanılmıyor !
Herkesin başına gelen
büyük bir sorun bu. Artık nedense mesajlarda sesli harf kullanılmıyor.
Bize "Selam. Nasılsın?" yazması gereken arkadaşlarımız "Slm. Nslsn?"
olarak bu işi geçiştirmiş oluyor. Bu hatayı yapan insanlar bunun büyük
bir sorun olduğunu düşünmüyorlar. Çünkü onlara göre karşılarındaki ne
demek istenildiğini anlıyor. Evet bu belki doğru olabilir. Karşınızdaki
sizin ne demek istediğinizi anlayabilir. Fakat sürekli alışkanlık
haline getirdiğiniz bu durum sizin bütün hayatınızdaki yazışmaları
kökünden etkiliyor.
2. Yabancı Kelimeler İle İletişim Sağlanıyor
Bu
kadar zengin bir içerikte olan Türkçe sanki yetmiyormuş gibi bir de
işin içine yabancı kelimeler giriyor. Dil öğrenmek kesinlikle çok güzel
bir şeydir fakat iki dil birbirine karıştığı zaman aslında durum çok
saçma bir hal alıyor.
Örnek Mesaj
Yeni aldığın ayakkabılar çok cool olmuş.
Burada
Türkçede bulunan bir çok kelimeyi kullanabiliriz. Örneğin "Yeni aldığın
ayakkabılar çok güzel olmuş" veya "çok hoş olmuş" diyebiliriz. Fakat
nedense bu hatayı yapan insanlar işin içine yabancı dil sokunca
kendilerini kültürlü gösterdiklerini zannediyorlar
Yazım Kuralları ve Türkçe’nin Doğru Kullanımı
Bir
yazı ile okuyucuya mesajı doğru iletmede kaynağın önemli bir rolü ve
sorumluluğu bulunmaktadır. Bu yüzden mesajı ileten kişi mesajını yazılı
olarak iletirken bir takım yazım kurallarına uyması gereklidir.
Özellikle öğrencilerin yazı yazarken yaptıkları en önemli hata,
noktalama işaretlerine uymamalarıdır.
* Yazılarda noktalama
işaretleri bazen hiç kullanılmamakta bazen de yerinde
kullanılmamaktadır. İfadelerin doğru anlaşılması için bu kurallara
özenle uyulmalıdır.
* Bir bilgisayar programı kullanılarak yazılan yazılarda ise boşluk konusuna dikkat edilmelidir. Örneğin,
o Noktadan ve virgülden önce boşluk bırakılmamalıdır.
o
Noktadan ve virgülden sonra boşluk bırakılmalıdır. Boşluk bırakılması
unutulduğunda noktanın öncesinde ve sonrasındaki sözcükler tek bir
sözcük olarak algılanmaktadır. Bu da yazıların kağıt üzerindeki
düzenlemesini olumsuz etkilemektedir.
o Parantezler açılırken
parantez öncesinde boşluk bırakılmalı, açılan parantezle metin arasında
boşluk olmamalıdır. Parantezler kapatılırken parantez öncesinde boşluk
olmamalı, sonrasında ise olmalıdır.
* Diğer bir hata türü
yazım yanlışlarıdır. Sözcükler Türk Dil Kurumu’nun belirlediği kurallar
göz önünde bulundurularak yazılmalıdır.
* Yaygın olarak
yapılan bir başka hata da sözcüklerin yanlış kullanımlarıdır. Örneğin
“neden olmak”, “yol açmak” ve “sağlamak” gibi sözcükler çok farklı
anlamları verebiliyorken aynı anlamda kullanılmaktadırlar.
* Ayrıca bazı sözcüklerin Türkçe karşılıkları varken (genelde) farkında olunmadan yabancı karşılığı kullanılmaktadır.
Türkçe'mizde
yaygın olarak yapılan yazım yanlışları ve düzeltilmiş hallerini görmek
için lütfen buraya tıklayınız. Bu sayfayı iyice inceleyerek kendi
yaptığınız hataları görebilirsiniz. Hatta hatalı yazdığınızı
düşündüğünüz ama doğrusunun ne olduğu hakkında bir bilginiz olmadığı
durumlarda başvurulacak güzel bir kaynaktır bu sayfa. Bu konu
içerisindeki en önemli kısım bu paragraftır çünkü diğer yazılanların
hepsi ikaz etmek amaçlıdır, bu paragrafta verdiğimiz sayfa ise
yanlışlarınızı düzeltmenizi sağlayacak bir altın kaynaktır.
Bunların dışında forumumuzda yapılan yazım yanlışları ve konu açarken dikkat etmeniz gereken hususlar şunlar;
*
Türkçe ve İngilizce'yi harmanlayarak anlaşılması güç, Türkçe katili
mesajlar yazmayınız. Bu şekilde yazılan mesajların sizleri karizmatik
gösterdiğini düşünüyor olabilirsiniz ama bizce bu davranış sizin
Türkçe'yi kullanmaktaki acizliğinizi gösteriyor.
* Türkçe
kelimeleri alfabemizde bulunmayan harflerle ifade etmeyiniz.
Alfabemizdeki harfleri bilmiyorsanız bu konunun ilk resminin alt
kısmında, siyah arka plan üzerine beyaz renkle yazılmış olarak
alfabemizdeki 29 harfi görebilirsiniz. Bu yanlış davranışa örnek;
hoşqeldin, wize vb.
* Mesajlarınızda ve konu başlıklarınızda
bazı harfleri kelimenin ortasında olduğu halde büyük yazmayınız.
Özellikle L ve R harflerinde bu hata bilerek ve çok yapılıyor. Caps
Lock tuşunu soldurmanın bir anlamı olmadığını düşünüyoruz. Hem bu
şekilde kendinizi yormamış da olacaksınız.
* Konu başlığı özel
bir durum olmadığı sürece kesinlikle büyük harfle başlamalıdır. Özel
durumdan kasıt, baş harfi küçük olan özel isimlerle başlayan
başlıklardır. Örneğin; vBulletin, eXTReMe Tracker vb.
* Konu
başlığında her kelimenin baş harfini büyük yazabilirsiniz veya sadece
ilk kelimenin ilk harfini büyük yazabilirsiniz. Bu size kalmış
birşeydir fakat bu hususta bir birlik oluşturmak amacıyla sadece ilk
kelimenin ilk harfini büyük harfle yazmanızı öneriyoruz. Örnek bir
başlık yazmak gerekirse "Dün gece hastaneye kaldırılan Mehmet Şahin bu
sabah taburcu oldu" iyi bir örnek olur.
* Konu başlığınızda ":
)", "(:" gibi ifadeler kesinlikle kullanmamalısınız. Bunun yerine
konuyu açarken "" gibi bir mesaj simgesi seçebilirsiniz. Bu sizin
isteğinize kalmış bir şey fakat görüntü kirliliği oluşturmamak için
başlığınızın içerisinde kesinlikle ifade kullanmamalısınız.
*
Konu başlığı içerisinde (genellikle başlık sonunda) noktalama işareti
kullanabilirsiniz ama bunu kesinlikle abartmamalısınız. Ardı ardına 3
tane ünlem işareti veya soru işareti koymanın size hiçbir getirisi
olmaz. Bazı tamamlanmamış cümlelerin sonunda üç nokta kullanılabilir
tabi ki ama dikkatinizi çekerim tamamlanmamış cümlelerin sonunda
kullanılabilir. Örneğin; "Sen gittikten sonra..." vb.
*
Türkçe'yi bilerek hatalı yazdığını düşündüğünüz üyelerle tartışmaya
girmeyiniz. Eğer kendisini uyarmak istiyorsanız bu konuyu okumasını
sağlayınız. Bir değişiklik olmadığını düşünüyorsanız hatalı Türkçe
kullanan üyenin hatalı bir mesajını rapor ediniz.
* Bu maddelere zamanla ihtiyaca göre yenileri de eklenecektir. Güncelleme yapıldığında sizleri bilgilendireceğiz.
Peki şimdi herkes Türkçe'yi mükemmel mi kullanacak ki?
Sizlerden
mükemmel bir Türkçe kullanmanızı istemiyoruz. Kullanabiliyorsanız tabi
ki kullanmanızı isteriz fakat insan olduğumuz için hepimiz yanlışlıklar
yapabiliriz. Bizim amacımız bilerek yapılan yanlışlıkları önlemek ve
bunun yanında bilmeyerek yapılan bazı yanlışlıkları da düzeltmek. Eğer
bu duyurumuz hakkında sormak istediğiniz herhangi bir sorunuz veya
belirtmek istediğiniz bir nokta varsa bu konuya yazabilirsiniz.
Eğer
Türkçe'yi düzgün kullanma hususunda siz de bizlere destek olmak
istiyorsanız aşağıdaki imza resimlerinden (bar) herhangi birini
imzanızda kullanabilirsiniz. İmzanızdan bu konuya bir bağlantı da
eklerseniz sesimizi sizinle beraber daha çok üyeye ileterek amacımıza
daha çok yaklaşmış, hatta ulaşmış oluruz. İlginiz için teşekkür
ediyoruz.
bu yazıya katılanlar en sondaki resimlerden birini imzalarına ekleyiversin teşekürler
